Necip Faz?l K?sakürek’in “Çile”sinden
Necip Faz?l K?sakürek hiç ?üphesiz yak?n tarih türk edebiyat?n?n en önemli ve e?siz ediplerinden, ?airlerinden ve sanatkarlar?ndan birisidir. Engin ve geni? bir hayal dünyas?na sahip olan merhum zat bu kabiliyetini ve hünerini bütün eserlerinde ve bilhassa ?iirlerinde yans?tmaktad?r. Üstad?n bir çok kitab? mevcuttur. Hapishane hayat?n? anlatt??? “Cinnet mustatili”, “Tasavvuf bahçeleri” ve “Edebiyat mahkemesi” gibi. Bundan ziyade tiyatro sahnelerine yer verdi?i “Püf noktas?”, “?brahim Ethem” ve “Yunus Emre“ gibi piyesleri de mevcuttur. Her bir eserinin kendine göre bir özelli?i ve güzelli?i vard?r. Necip Faz?l kulland??? kelime ve kavramlarla seçti?i mecazlarla adeta insan? büyülüyor ve eserlerini okumaya insan? te?vik ediyor. Bir çok kitab? mevcut ise de, toplumda onun en çok tan?nan kitab? hiç ku?kusuz ?iirlerini biriktirmi? oldu?u “Çile”sidir. Necip Faz?l’?n hayat?n? az çok tan?yan, onun özgeçmi?ini, ya?ad?klar?n? ve arzu edipte ya?ayamad?klar?n? (göremediklerini) bilen, bu kitab?n?n ad?n? neden “Çile” diye adland?rd???n? anl?yacaklard?r. Evet, Necip Faz?l hayat?nda bir dönüm noktas? ya?ad?ktan sonra, çileside ba?lam??t?r. Necip Faz?l’?n çilesini, derdini ve elemini anlamak için, “Çile” adl? ?iir kitab?ndan bir kaç ?iirine bakal?m ve böylece merhumun neler anlatmak istedi?ini anlam?? olal?m.
Ölüm daha do?rusu ölüm an? hakk?nda düü?ündüklerini ve temenni ettiklerini “O an” adl? ?u eserinde yazm??t?r:
“Allah bir demektense ecel teri dökerken,
Ölüversem beklenmez anda ´Allah bir´ derken.”
Allah korkusunu ve sevgisini dile getirmek için “Affet” adl? ?u eserini yazm??t?r:
“Göz kapt?rd???m renkten, kulak verdi?im sesten,
Affet senden habersiz ald???m her nefesten…”
Bir ba?ka etkileyici ve yine ölümle alakal? olan ?iirini ise ?öyle dokumu?tur:
“Büyük randevu… Bilsem nerede, saat kaçta?
Tabutum tahtas? bilsem hangi a?açta?”
Büyük zat ölümü bir randevu olarak görüyor. Herkesin korku gözüyle bakt??? ölümü Necip Faz?l tamamen ba?ka bir bak?? aç?s?ndan de?erlendiriyor.
Birde Üstad?n “Günah” adl? eserine bakal?m:
“San?r?m insanlar?n her suçunda ben var?m;
Günah uzun bir kervan, ta ucunda ben var?m!”
Kendisini o kadar günahkar görüyor ki, günah kervan?n?n ba??n? çeken insan?n kendisi oldu?unu ifade ediyor.
Ve bu halini anlat?p biraz daha derinle?tirmek için ?öyle devam ediyor:
“Kazanda su kaynasa sanki ben pi?iyorum;
Bir ku? bir ku? öldürse ben can çeki?iyorum.”
Kader konusunu da ele alan Necip Faz?l kadere müthi? bir mecazi benzetmeyle de?iniyor:
“Kader, beyaz ka??da sütle yaz?lm?? yaz?;
Elindeyse beyazdan, gel de s?y?r beyaz?!..”
S?y?rmak mümkün mü bilmiyorum, ama bu ?iir insan? hakikaten derin tefekkürlere dald?r?yor…
Bir de onun a?k?n? tan?yal?m, efendim! Yan?p kavruldu?u o büyük a?k? Necip Faz?l’?n i?te ?u iki sat?rdan anla??lmaktad?r:
“Allah, Resul a?k?yla yand?m, bittim, kül oldum!
Öyle zay?flad?m ki, sonunda herkül oldum.”
Demek ki zay?flad?kça güçle?menin s?rr? bunda imi?. Allah bizlere de bu tür herkül ve goliat olmay? nasip etsin!
Son olarak sizlerle bir eserini daha payla?mak istiyorum. Namaza a?ina olan Necip Faz?l, onsuz bir hayat? dü?ünemedi?ini ve onun eksikli?ini hissetmek istemedi?ini söylüyor ve “Namaz” adl? eserinde ?öyle ifadelendiriyor:
“Namaz, sanc?ma ilaç, yan?k yerime merhem;
Onsuz, ebedi hayat benim olsa istemem!”
Efendim, burada k?sac?k ta olsa Necip Faz?l K?sakürek’in “Çile” adl? ?iir kitab?ndan baz? seçkin eserleri tan?tmak istedik. Büyük zat? elbette bir kaç sat?rla tasvir edip tan?tmak mümkün de?ildir. Bu vesileyle Necip Faz?l’? tan?mayanlar?n içinde, umar?m – bu eserlerini gördükten ve tan?d?ktan sonra – bir merak olu?ur ve bundan sonra onunla yak?ndan me?gul olurlar, onun eserlerini okurlar. Necip Faz?l hakikaten tan?nmas? gereken bir ?ahsiyettir. Bilhassa gençlere onunla yak?ndan ilgilenmelerini tavsiye ederim. Hem türkçelerini geli?tirme aç?s?ndan, hem de onun dü?üncelerini ve duygular?n? payla?mak aç?s?ndan.
Nasip olursa gelecek yaz?lar?m?zdan birinde Necip Faz?l’?n “Gençli?e Hitabesini” ele al?p tahlil edece?iz in?aallah! Bu hitabesinde merhumun türk müslüman gençlere önemli mesajlar? vard?r. Mesaj? veren odur, fakat bu mesaj? alan birisi de olmas? gerekir. Necip Faz?l’?n mesaj?n? alanlar bizler olal?m in?allah!
Bu münasebetle merhumun ruhuna bir Fatiha göndermeye ne dersiniz?
Selma Öztürk
oeztuerk.s@gmx.de
Publiziert in der Ayasofya 34, 2011